Gistermiddag ‘Een Vandaag’ over de economie vanhet delen. Gisteravond ‘Tegenlicht’ met Jan Rotmans over transities. Vandaag de P-Nuts awards in Amsterdam. Het zijn mooie tijden voor de bottom-up wereld.
Overmorgen vertrek ik voor een korte week naar New York om daar in mijn ‘nieuwe wereld’ contacten te leggen tijdens het Tribeca Film Festival. En zoals je weet is vliegen naar de VS eigenlijk te goedkoop (waar blijft die belasting op kerosine…) maar slapen in the big Apple maakt dat gelukkig volledig goed. Voor een eenvoudig hotel kom je makkelijk boven de $200,- per nacht uit. Een mooi moment om eens de bottom-up accommodaties te onderzoeken. Op naar AirBNB.com
In de wijk waar het festival plaats vindt had ik maar liefst keuze uit 6 locaties. En als ik de omliggende wijken mee tel, allemaal binnen enkele minuten te bereiken, kwam ik al snel boven de tientallen slaapplekken uit. Een fantastische website en dito iPhone App maken het vergelijken, onderzoeken en uiteindelijk kiezen super eenvoudig. Ik checkte de reviews van eerdere gasten, vinkte mijn wensenlijstje aan en bekeek de foto’s van de opties. Echt, makkelijker kan niet.
Uiteindelijk vond ik een één-kamer appartement in een mooi gebouw, midden in de wijk Tribeca; om de hoek van het festival. Een appartement voor mijzelf, inclusief moderne badkamer, keuken, wifi en uitzicht. Wat wil je nog meer? En dat alles voor $110,- per nacht. Probeer daar maar eens een hotel voor te boeken, met raam…
Via de App had ik contact met de verhuurder om even wat zaken af te stemmen; twee mailtjes, makkelijk online betalen en overzichtelijke bevestigingen per email. Beter kan gewoon bijna niet. Mensen regelen het zelf, onderling. Maar wel via een krachtig platform dat de transactie veilig, betrouwbaar en gemakkelijk maakt.
Grote organisaties met hoge toren-kantoren zijn de dinosauriërs van deze tijd en er zal geen meteor-inslag voor nodig zijn om ze te doen uitsterven. Overal, echt overal zie je bottum-up initiatieven ontkiemen; de zorg, horeca en natuurlijk onze eigen energie.
Maar overal is één onderdeel cruciaal: het platform. Het is heel mooi dat mensen zaken onderling willen regelen, maar het moet ook weer niet te dichtbij komen. Soms heb je zin om de verkoper te spreken of te ontmoeten, maar soms ook echt niet. En natuurlijk wil je dat betalingen en afspraken veilig en traceerbaar verlopen. Zelfs (of juist…) goede vrienden maken goede afspraken en een platform is daarbij een essentiele schakel.
De nieuwe organisaties hebben een platte vorm, maar dus zeker ook een platform. Zonder dat platform blijft onderlinge samenwerking beperkt tot de vertrouwenskring; mét een krachtig platform krijgt het de kans om de lokaliteit te ontstijgen. Dan krijgt de ‘bottom’ inderdaad de kans om ‘up’ te gaan en een serieus alternatief te vormen voor de goed georganiseerde maar kostbare traditionele alternatieven.
Het platform van AirBNB dat ervoor zorgde dat mijn bottom-up hotel ervaring zich kon meten met alle gemakken van de grote hotelketens en boekingssites, illustreert de tijd waarin we zitten: de tijd van de platformen. Er zijn al mooie ‘oudere’ voorbeelden zoals Marktplaats, Ebay en Werkspot maar in allerlei branches ontstaan de ‘organisaties’ van de toekomst: verzekeringen, auto’s, zorg, vakanties, vervoer, banken, enzovoort. En energie natuurlijk.
Daar horen wel nog even de weerstanden van de gevestigden bij; die zullen altijd willen voorkomen dat de mooi opgebouwde orde niet verstoord wordt. Na muziek (Kazaa, Napster), banken (Boober) en energie (Qurrent) was het laatst AirBNB dat werd tegen gewerkt door het verleden, de gemeente Amsterdam in dit geval. Het liep immers de spuigaten uit met al die mensen die een pandje met diverse kamers via AirBNB verhuurde. Het moet natuurlijk niet te gek worden; regels zijn er niet voor niets. Straks begint iedereen een eigen Bed & Breakfast…
Het zijn de stuiptrekkingen van een uitstervend systeem. Eerst negeren, dan ridiculiseren, dan frustreren. En als dat niet helpt, omarmen, inkapselen, controleren en domineren. In de energie zie je dat laatste nu ook gebeuren: de oude macht die de nieuwe ‘omarmt’ (ik noem geen namen…) of de nieuwe macht die in de armen van de oude valt. Ik hoop dat iedereen zijn ogen open houdt en deze verleiding goed in de gaten houdt. Het nieuwe is nu eenmaal strijdig met de belangen en modellen van het oude. Denken dan die samen kunnen gaan is een romantische illusie weet ik uit ervaring.