“This is a film that demands action”. Zo begint de documentaire die ik twee weken geleden zag ik op de BBC. Een documentaire over “global dimming”. Ik had over dit fenomeen al wel wat gelezen, maar wat deze beelden mij lieten zien was echt shocking. Ik zou eigenlijk willen zeggen: “this is a blogpost that demands action”.
OK, even terug: wat is global dimming? Global dimming kun je eigenlijk heel letterlijk nemen: het licht op de aarde wordt gedimd. Met andere woorden, de hoeveelheid zonlicht dat de aarde bereikt neemt af. Dit is het gevolg van luchtvervuiling die met name op het noordelijk halfrond wordt geproduceerd. Het gaat daarbij dit keer niet om schadelijke gassen zoals CO2, maar om deeltjes zoals roet etc. Die deeltjes komen in de lucht en vormen samen een soort sluier die zonlicht gedeeltelijk tegenhoudt. In de VS ongeveer 10%, in de UK 16% en in Rusland maar liefst 30%… Ik wist niet wat ik hoorde: 30%!
De documentaire maakt twee effecten van Global Dimming duidelijk:
1. Doordat minder zonlicht de aarde bereikt als gevolg van luchtvervuiling, wordt de aarde minder verwarmd. Nu hoor ik je denken, dat is toch een mooi effect tegenover Global Warming, het snel opwarmen van de aarde? Dat is ook zo. Maar als je even doordenkt kom je dus tot de conclusie dat het broeikaseffect eigenlijk nog schadelijker is dan we al dachten! Global Dimming verhult letterlijk en figuurlijk de krachtige temperatuursstijging waar de aarde aan begonnen is. De modellen die gebruikt worden om de temperatuur op aarde te voorspellen zullen dus sterk naar boven moeten worden bijgesteld! Zeker nu we de luchtvervuiling door deeltjes de laatste jaren beginnen terug te dringen. Wanneer Global Dimming wordt gereduceerd, zal Global Warming versneld plaats gaan vinden
2. Een ander effect is de impact die de deeltjes hebben op weerpatronen. In de documentaire wordt als voorbeeld de situatie in midden Afrika genomen. De stammen daar leefden al eeuwen van de jaarlijkse moesonregen die net voldoende water bracht om van te leven. In de jaren 70, 80 en 90 bleek die moeson nauwelijks meer te vallen. De film laat duidelijk zien dat dit het gevolg is van de vervuiling uit het noorden. Ik kreeg een benauwend schuldgevoel: het lijkt er toch echt op dat er miljoenen doden zijn gevallen als direct gevolg van onze vervuiling… Ik krijg er weer rillingen van.
Ik ben overigens echt geen geitewollensokken-figuur; en ook geen milieu-freak. Ik ben meer een praktische realist. Maar juist vanuit dat realisme ben ik gaan inzien dat we echt voor grote klimatologische veranderingen staan. Ik noem dat zelfs niet eens ‘slecht voor het milieu’; de aarde komt er wel overheen hoor. Alleen wij mensen kunnen wat minder goed met de gevolgen overweg. Daarom eis ik ook, net als deze film, action! Van mijzelf, maar ook van jou: we moeten anders met energie omgaan!
Zelf doe ik mijn kleine deeltje via mijn nieuwe bedrijf Qurrent renewable energy waarmee ik het lokaal opwekken van duurzame energie wil stimuleren. Decentrale Duurzame Energie is werkelijk een prachtige oplossing die we allemaal kunnen gaan toepassen. Ja, het is nu nog wel duurder, maar olie en gas verbranden zal ons echt duurder komen te staan. Bovendien wordt met de stijgende olieprijs duurzame energie steeds goedkoper. De vraag is: durven we voor de lange termijn te kiezen?
Een andere film die eveneens een schok teweeg zal brengen is het mooie initiatief van Al Gore (ja, die): An Inconvenient Truth. Niet alleen een film overigens, maar een heel programma om wereldwijd meer mensen bewust te maken. Bekijk de trailer op de site, dan ga je zeker naar die film dit najaar.
Zeg het voort.
Igor Kluin, 2006