Het was een klein artikeltje in het FD vorige week: oud Rabobank CEO Piet Moerland, (u weet wel, van de Libor fraude) wordt commissaris bij netbeheerder Enexis… Wacht even, dus de man die nog maar drie maanden geleden een schikking van bijna 800 miljoen euro trof met de overheid, wordt nu door diezelfde overheid gevraagd voor een ere-baantje! Pardon!?
‘Het helpt de beeldvorming van de bankensector niet’ was de officiële reactie van Rabo bestuurder Sipko Schat toen de NOS hem vroeg naar zijn reactie op de mega fraude. Piet Moerland was toen als CEO al met de staart tussen de benen vertrokken. Hij voelde ook wel aan dat als 30 mensen in je bedrijf op een schandelijke wijze met klanten en de economie sollen, je keihard medeplichtig bent.
Kijk, één rotte appel kan elk bedrijf overkomen. Maar 30 man die langere tijd op verschillende locaties zich zo kunnen misdragen leggen een mentaliteit bloot die tot op de top ziek moet zijn. Maar Moerland was handig; vlak voor de bekendmaking van het criminele gedrag van ‘zijn’ bedrijf kocht hij strafvervolging voor hemzelf en zijn collega’s af. Voor 70 miljoen ontweken zij de zwarte piet.
Oprecht spijt…
Tja, zo doen we dat bij banken. We misdragen ons, kijken hoe lang we er mee weg kunnen komen, en daarna bieden we onze excuses aan. Moerland had het in zijn afscheidsfilmpje over “een kristalhelder signaal, oprechte spijtbetuiging, scherpe afkeur over ongepaste gedragingen” en last but not least: “een kwestie van principe”.
Natuurlijk, we weten niet zeker of Moerland ook zelf direct wist van de ‘ongepaste gedragingen’ (ookwel ‘criminaliteit’ genaamd), maar dat zullen we ook nooit weten. Door de schikking ziet het OM af van vervolging. Volgens het OM hebben zij namelijk zelf niet strafbaar gehandeld…
De maatschappij voelt hoe verziekt de financiële wereld is en ziet desondanks de ene na de andere ‘redding’ door de overheid. ABN, ING, Aegon, SNS… ze werden allemaal van de dood gered door de overheid. En nu dus ook Rabo. Niet door een kapitaalinjectie, maar door de topmannen uit de wind te halen. Geen rechtzaak, geen persoonlijke aansprakelijkheidstelling, niks. Gewoon schikken achter gesloten deuren, alsof er niks gebeurd is… Nee, dit helpt de beeldvorming inderdaad niet.
Schikking ongedaan?
Ik ben blij dat advocaat Spong probeert de schikking ongedaan te maken en zo de verantwoordelijken alsnog in een rechtszaal te krijgen. Zo hoort dat in een rechtstaat. We willen kunnen zien dat mensen allemaal gelijk behandeld worden, en gelijk bestraft als dat nodig is.
Piet Moerland hoeft zich daar geen zorgen om te maken. Hij is nu dus nota bene gevraagd, door diezelfde overheid, om commissaris te worden bij Enexis… Hoe kun je dat doen? Hoe kun je iemand die zich vrij koopt van strafvervolging omdat hij verantwoordelijk was voor mogelijk de grootste fraude ooit in de Nederlandse bankensector, slechts drie maanden later vragen om toezicht te houden op vitale energie-infrastructuur…?
Piet, kijk je eigen filmpje nog eens terug. Is dit nou dat ‘kristalheldere signaal’? Is dit die ‘kwestie van principe’ waar je het over had? Volgens de Rabobank ‘hielp het de beeldvorming van de financiële sector niet’… Ik denk het wel. Ik denk dat we een kristalhelder beeld hebben van deze werkelijkheid.